دوم دبیرستان که بودیم معلم دوست داشتنی درس زبان فارسی، از همان ابتدای سال چند موضوع تحقیقاتی مشخص کرده بود که در طول سال تحصیلی انجامش بدیم. گروه گروه شده بودیم و به گروه سه نفرهی ما «نوروز» رسیده بود.
مطابق تمامی کارهای گروهی که یک نفر کار میکند و مابقی نظارت، مسئولیت انجام این تحقیق به طور کامل به من محول شد، که البته از بابت نه آن موقع و نه بعدا هیچ شکایتی نداشتم. بلکه بهانهای بود برای کتابخواندن آن هم کتابهای قدیمیتر. شاید بالغ بر ۱۰ کتاب در مورد ایران باستان خواندم، که با توجه به سنم و محیطی که در آن قرار داشتم، رضایتبخش بود. دلیل دیگر رضایتم از این بیگاری گروهی اندکی خودخواهانه است، تصورم این بود و هست که اگر آن دو عزیز قصد مشارکت در این امر را داشتند هرگز این کار به خوبی که انتظار داشتم انجام نمیشد.
شاید یکی از دلایل این خودخواهی تعریفاتی است که معلم فارسی از نتیجهی کار کرد و باعث شد یک نوجوان همچنان کتابخوان بماند. هنوز گاهی که آن معلم را زیارت میکنم اشارهای به این تحقیق میکند، که دلم میخواد تقاضا کنم بدهد دوباره خودم بخوانمش اما این جا حس تواضع بر غرورم غلبه میکند و از این کار امتناع میکنم.
بگذریم. در این تحقیق جایی رسیده بودم به نوروز بزرگ یعنی روز ششم فروردین. در کتابها نوشته بود که در گذشته جشن اصلی نوروز در این روز بوده، سنتی که با گذشت زمان فراموش شده. در مورد ریشهی نوروز بزرگ آمده بود که اهورا مزدا آفرینش زمین و آسمان را در روز اول نوروز شروع کرد و روز ششم آفرینش با خلق انسان به پایان رسید سپس اهورا مزدا بر تخت پادشاهی تکیه زد.
جالبتر از کشف یک روز باستانی که بقیه از آن بیخبرند تطابقش با آیهای بود که در کتاب قرآن همان سال داشتیم: الله الذی خلق السموات و الارض فی سته الایام ثم استوی علی العرش. این آیه دقیقا بیان همان داستان بود فقط بجای اهورا مزدا شده بود الله و بجای تخت پادشاهی، عرش الهی.
همین شد مایهی شک و یقین. شک به این که چرا در رسالهی توضیحالامسائل فلان مرجع اوستا را از جانب خداوند نمیداند در حالی که درون مایهاش با قرآن تفاوتی ندارد( پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک را هم برای خودم ایمان، تقوا و عمل صالح تعبیر میکردم) و یقین به این که پس کلام کلام درستی است که همگی بر آن تاکید دارند.
امروز پنجم فروردین هست و فکر کردم روز مناسبی است برای نوشتن این خاطره.
پینوشت: سال نو همگی مبارک باشه، امیدوارم به برنامهریزی و نظم و البته توکل به آرزوهاتون در این سال برسید.