اجازه بدهید چند سوال از شما بپرسم. به نظرتان ما انسانها کی به وجود آمدیم؟ چگونه؟ چند سال پیش؟ نخستین بار کجا زندگی میکردیم؟
دیدگاهتان دینی است؟ پدر و مادر همهی ما آدم و حوا هستند که خداوند در بهشت برین، آنها را از گل آفریده و با دمیدن روحش جانشان بخشیده، از میوهی ممنوعه خوردهاند به زمین فرستاده شدهاند. صاحب فرزندانی شدهاند، هابیل و قابیل و دخترانشان و ما از نسل آنانیم.
یا دیدگاهتان اساطیری است؟ اهورا مزدا کیومرث را آفرید، سی سال به تنهایی در کوهستان زندگی کرد و پس از مرگش از خاک او در مهرگان مشی و مشیانه روییدند و از پیوندشان انسانها متولد شدند، سیامک و فرزندش هوشنگ...
آیا از روز نخست پیدایشمان، به همین شکل و قیافه و هیبت بودیم؟ آیا
همگی از یک پدر و مادریم؟ چرا عدهای سفید پوست و عدهی دیگری زرد و
سیاهند؟
از راز بوجود آمدنشان بگذریم، سوالی دیگر پیش میآید. این انسان از روز اول چطور زندگی میکرد؟ کجا زندگی میکرد؟ چه میخورد؟ چطور از خود در مقابل خطرات محافظت میکرد؟ گرما و سرما را چگونه تحمل میکرد؟ چطور با دیگر انسانها ارتباط برقرار میکرد؟
باز به آموختههای مذهبیتان مراجعه میکنید؟ کلمات را از خداوند گرفت و از روز نخست آدم با خدا و شیطان و حوا و فرزندانش تکلم میکرد؟ هابیل چوپان بود و قابیل کشاورز؟ این ها را از پدرشان آموخته بودند و او از خداوند؟
یا به آنچه از اساطیر آموختهاید؟ هوشنگ آتش و آهن را کشف کرد؟ تهمورث خواندن و نوشتن؟
در مورد پیدایش بشر هزاران سوال برای ذهنهای پرسشگر پیش میآید، همینطور هزاران پرسش دیگر در مورد سیر تاریخی زندگانیاش بر روی زمین، از روز نخستین تا به امروز و همینطور گمانهزنیهایی در مورد آینده و سرنوشتش.
کتاب «ساپیینس، گشت و گذاری در تاریخ بشر» نوشته «یوال نوح حراری» که با ترجمه «محسن مینوخرد» توسط نشر چشمه منتشر شده است سعی میکند به این سوالات پاسخ دهد. این کتاب که با عنوان «انسان خردمند» نیز در سایر ترجمهها منتشر شده است، با توجه به مستندات علمی موجود در مورد انسان نوشته است. از بدو پیدایشش تا امروز. اینکه چطور به وجود آمد، چطور توانست بماند و به جایگاه کنونیاش برسد.
این کتاب در مورد چهار انقلاب که زندگی بشر را دگرگون کردهاند صحبت میکند. انقلاب شناختی، انقلاب کشاورزی، انقلاب صنعتی و انقلاب علمی. همچنین کتاب در مورد مباحث مهمی چون به وجود آمدن شهرها، فرهنگها، امپوراطوریها، پول، ادیان، حقوق بشر، مدرنیته و... بحث میکند.
و جالبترین قسمت کتاب از نظر من نظریاتش در مورد آینده بشریت است، آیا نوع بشر به دست خودش نابود خواهد شد و یا به انسانی خداگونه تبدیل خواهد شد.
خواندن این کتاب را به همگی پیشنهاد میکنم، امیدوارم سوالات خوبی در حین خواندنش برایتان مطرح شود.